Thứ Sáu, 30 tháng 12, 2016

Thơ Federico García Lorca (Phần 2)


Thơ cante jondo (flamenco)
(1921)
Poema del cante jondo
(1921)
  
5.ĐÀN GHI-TA

Ghi-ta
bắt đầu khóc.
Vỡ ra
ly của bình minh.
Ghi-ta
bắt đầu khóc.
Ai bắt được nó ngừng.
ai bắt được nó
lặng im.
Tiếng khóc cô đơn
như nước khóc trên sông
như gió gào
trên tuyết
Ai bắt được
nó ngừng.
Như hoàng hôn khóc buổi bình minh
như mũi tên lao vào thinh không
như cát nóng miền Nam
khóc cho trà mi trắng
như chim non trên cành
lìa cuộc sống.
Ôi đàn!
con tim bị thương
bởi năm thanh kiếm.

La guitarra

Empieza el llanto
de la guitarra.
Se rompen las copas
de la madrugada.
Empieza el llanto
de la guitarra.
Es inútil callarla.
Es imposible
callarla.
Llora monótona
como llora el agua,
como llora el viento
sobre la nevada
Es imposible
callarla,
Llora por cosas
lejanas.
Arena del Sur caliente
que pide camelias blancas.
Llora flecha sin blanco,
la tarde sin mañana,
y el primer pájaro muerto
sobre la rama
¡Oh guitarra!
Corazón malherido
por cinco espadas



6.SỰ IM LẶNG

Con trai ơi, hãy nghe sự im lặng
Nghe con sóng chết này của sự lặng im
Nơi từ dưới đáy có những tiếng vang.
Con hãy lắng nghe sự im lặng
Nơi điếng người chết lặng những con tim
Những gương mặt ngẩng đầu lên không dám.

El silencio

Oye, hijo mío, el silencio.
Es un silencio ondulado,
un silencio,
donde resbalan valles y ecos
y que inclinan las frentes
hacia el suelo.



7.NGÃ BA ĐƯỜNG

Cơn gió đông
mưa và đèn đường
và con dao đâm thẳng
vào tim.
Đường phố
cơn run
dây
căng lên
cơn run
của con mòng.
Khắp bốn hướng
dù đi lên đi xuống
vẫn thấy con dao đâm thẳng
vào tim.

Encrucijada

Viento del Este;
un farol
y el puñal
en el corazón.
La calle
tiene un temblor
de cuerda
en tensión,
un temblor
de enorme moscardón.
Por todas partes
yo
veo el puñal
en el corazón.

8.ÔI

Tiếng kêu bỏ lại trong gió
Bóng của cây thông.

(Hãy bỏ tôi lại ở giữa đồng,
Giữa bóng đêm – và khóc)

Tất cả chết hết rồi
Chỉ sự lặng im còn lại với tôi.

(Hãy bỏ tôi lại ở giữa đồng,
Giữa bóng đêm – và khóc)

Những đống lửa
Gặm bóng đêm của đường chân trời.

(Tôi đã nói: hãy bỏ lại tôi
ở giữa đồng, giữa bóng đêm –
và khóc).
  
¡Ay!

El grito deja en el viento
una sombra de ciprés.

(Dejadme en este campo,
llorando.)

Todo se ha roto en el mundo.
No queda más que el silencio.

(Dejadme en este campo,
llorando.)

El horizonte sin luz
está mordido de hogueras.

(Ya os he dicho que me dejéis
en este campo,
llorando.)
  

9.SÁU DÂY

Ghi-ta
Trong mơ ta nghe ra tiếng khóc.
Tiếng nức nở của linh hồn
đã chết
và thoát ra
từ cái miệng tròn.
Như con nhện dệt rất lẹ làng
một ngôi sao lớn
rình bắt những tiếng buồn thương
đang bơi trên chiếc thùng gỗ
màu đen.

Las seis cuerdas

La guitarra,
hace llorar a los sueños.
El sollozo de las almas
perdidas,
se escapa por su boca
redonda.
Y como la tarántula
teje una gran estrella
para cazar suspiros,
que flotan en su negro
aljibe de madera.


10.DE PROFUNDIS

Một trăm người yêu dấu
Đã yên giấc nghìn thu
Trong đất khô.
Những con đường màu đỏ
Ở Andalucía.
Một trăm cây thánh giá
Giữa màu xanh ô-liu Córdoba
Để người đời tưởng nhớ
Một trăm người yêu dấu
Đã yên giấc nghìn thu.

De Profundis

Los cien enamorados
duermen para siempre
bajo la tierra seca.
Andalucía tiene
largos caminos rojos.
Córdoba, olivos verdes
donde poner cien cruces
que los recuerden.
Los cien enamorados
duermen para siempre.


11.HAI CÔ GÁI 

Lola

Nàng Lola ngồi giặt
Ngồi giặt dưới cây cam
Đôi mắt nàng màu xanh
Giọng nói nàng tím ngát.

Ôi, tình
Dưới màu cam!

Nước trong con mương nhỏ
Có đầy ánh mặt trời
Trong bụi cây ô-liu
Chiêm chiếp con chim sẻ.

Ôi, tình
Dưới màu cam!

Và khi miếng xà phòng
Nàng Lola giặt hết
Chàng đấu bò tót đến thăm.

Ôi, tình
Dưới màu cam!

Amparo

Amparo
Sao em ở nhà một mình
Mặc áo quần màu trắng

(Như đường xích đạo giữa hoa huệ, hoa nhài
Bàn tay em màu trắng)

Em nghe tiếng của đài phun
Trong nhà thủy tạ
Và tiếng hót màu vàng
Của chim hoàng yến.

Và trong những buổi chiều yên lặng
Em thấy chim và tùng bách run lên
Trong khi những con chữ hiện hình
Dưới bàn tay em đang thêu chầm chậm.

Amparo
Sao em ở nhà một mình
Mặc áo quần màu trắng.
Amparo
Thật khó vô cùng, nhưng anh muốn
Nói với em rằng: anh yêu em!
  
Dos muchachas

La Lola

Bajo el naranjo lava
pañales de algodón.
Tiene verdes los ojos
y violeta la voz.

¡Ay, amor,
bajo el naranjo en flor!

El agua de la acequia
iba llena de sol,
en el olivarito
cantaba un gorrión.

¡Ay, amor,
bajo el naranjo en flor!

Luego, cuando la Lola
gaste todo el jabón,
vendrán los torerillos.

¡Ay, amor,
bajo el naranjo en flor!

Amparo

Amparo,
¡qué sola estás en tu casa
vestida de blanco!

(Ecuador entre el jazmín
y el nardo.)

Oyes los maravillosos
surtidores de tu patio,
y el débil trino amarillo
del canario.

Por la tarde ves temblar
los cipreses con los pájaros,
mientras bordas lentamente
letras sobre el cañamazo.

Amparo,
¡qué sola estás en tu casa
vestida de blanco!
Amparo,
¡y qué difícil decirte:
yo te amo!




12.MEMENTO

Khi tôi chết,
hãy chôn tôi dưới cát
với cây đàn ghi-ta.

Khi tôi chết
giữa vườn cam
luống bạc hà.

Khi tôi chết
hãy
chôn tôi, như bạn muốn
quạt gió trên nhà.

Khi tôi chết!
Memento mori!
____
Memento mori! (tiếng Latin nghĩa là: hãy nhớ rằng ngươi sẽ chết!). Thời La Mã cổ đại những lời này được nói trong lúc người ta chào đón những vị tướng chiến thắng trở về, ý muốn nói rằng dù vinh quang đến đâu thì con người cũng không tránh khỏi cái chết.

Memento

Cuando yo me muera,
enterradme con mi guitarra
bajo la arena.

Cuando yo me muera,
entre los naranjos
y la hierbabuena.

Cuando yo me muera,
enterradme si queréis
en una veleta.

¡Cuando yo me muera!


13.MALAGA

Cái chết bước vào
Rồi lại bước ra
Từ quán rượu.

Những linh hồn tăm tối
Những con ngựa màu đen
Đàn ghita trên hẻm núi
Thơ thẩn, lang thang.

Nghe bốc lên mùi của muối
Và mùi máu của đàn bà
Những con sóng sôi nổi
Từ biển khơi xa.

Còn cái chết
bước vào rồi lại bước ra
đi rồi lại tới
và cái chết kia
từ quán rượu không rời khỏi.

Malagueña

La muerte
entra y sale
de la taberna.

Pasan caballos negros
y gente siniestra
por los hondos caminos
de la guitarra.

Y hay un olor a sal
y a sangre de hembra,
en los nardos febriles
de la marina.

La muerte
entra y sale
y sale y entra
la muerte
de la taberna.



14.BÍ ẨN CỦA GHITA

Trong vòng xoay
Của một ngã tư
Sáu cô con gái
Đã cùng nhau nhảy múa.
Ba – bằng da bằng thịt
Ba – bằng thép bằng gang
Giấc mơ hôm qua đã từ lâu đi tìm
Nhưng đã chấp nhận
Thần Polifemo.
Đàn ghita!

Adivinanza de la guitarra

En la redonda
encrucijada,
seis doncellas
bailan.
Tres de carne
y tres de plata.
Los sueños de ayer las buscan
pero las tiene abrazadas,
un Polifemo de oro.
¡La guitarra! 

Thơ Federico García Lorca Song Ngữ (Phần 3)


Những bài ca (1921 – 1924)

Canciones (1921 - 1924)



15.NÓI BÊN TAI CÔ GÁI

Anh đã không muốn
Không muốn nói một điều gì.

Anh nhìn thấy trong mắt em kia
Hai cành cây không thể
Màu vàng, rất vui và nhẹ.

Chúng lay động, đung đưa.

Anh đã không muốn
Không muốn nói một điều gì.

Al oído de una muchacha

No quise.
No quise decirte nada.

Vi en tus ojos
dos arbolitos locos.
De brisa, de brisa y de oro.

Se meneaban. 


No quise.
No quise decirte nada.


16.CÂY BÀI HÁT

Một cành cây cô độc
Giọng hát còn run rẩy, âu lo
Vì ngọn gió chiều hôm qua
Và những buồn đau ngày trước.

Một cô gái trên đồng đêm nay
Cô gái buồn, cô gái hát
Cô gái đi tìm cành cây
Nhưng cô gái không tìm được.

Ánh trăng đang dần tàn
Nhưng cô gái không tìm được
Hàng trăm cánh hoa ánh bạc
Lên người cô gái trùm lên.

Và tự cô gái trở thành
Như một cành cây biết hát
Run vì cơn gió hôm qua
Và những buồn đau ngày trước.

Árbol de canción

Caña de voz y gesto.
una vez y otra vez
tiembla sin esperanza
en el aire de ayer.

La niña suspirando
lo quería coger;
pero llegaba siempre
un minuto después.

¡Ay sol! ¡Ay luna, luna!
un minuto después.
Sesenta flores grises
enredaban sus pies.

Mira cómo se mece
una y otra vez,
virgen de flor y rama,
en el aire de ayer.
  

17.CAM VÀ CHANH

Cam và chanh.

Tội nghiệp thằng bé
Đau tình!

Cam và chanh.

Tội nghiệp con bé
Thiệt là xinh!

Chanh.

(Mặt trời đùa
Với hoa cỏ màu xanh).

Cam.

(Trên ngọn sóng
Màu xanh).
  
Naranja y limón

Naranja y limón.

¡Ay de la niña
del mal amor!

Limón y naranja.

¡Ay de la niña,
de la niña blanca!

Limón.

(Cómo brillaba
el sol.)

Naranja.

(En las chinas
del agua.)


18.TRĂNG LÊN

Khi trăng lên
Những cây chuông lặng ngừng
Và có những con đường nhỏ
Trong rừng rậm mịt mùng.

Khi trăng lên
Biển bao phủ trần gian
Và con tim, cứ ngỡ
Hòn đảo chốn vô cùng.

Không ai đi ăn cam
Trong đêm trăng rằm
Mà phải ăn hoa quả
Ướp lạnh và tươi xanh.

Khi trăng lên
Cả trăm khuôn mặt ngang bằng
Và những đồng xu bạc
Trong túi khóc nỉ non.

La luna asoma

Cuando sale la luna
se pierden las campanas
y aparecen las sendas
impenetrables.

Cuando sale la luna,
el mar cubre la tierra
y el corazón se siente
isla en el infinito.

Nadie come naranjas
bajo la luna llena.
Es preciso comer
fruta verde y helada.

Cuando sale la luna
de cien rostros iguales,
la moneda de plata
solloza en el bolsillo.


19.HAI VẦNG TRĂNG MUỘN

I
Trăng đã chết, vầng trăng đã chết
Nhưng xuân về trăng lại sẽ hồi sinh.

Và trên vầng trán của cây dương
Ngọn gió phương nam vần vũ.

Và đây chính là thời vụ
Tiếng thở dài chất chứa ở trong tim.

Và những mũ cỏ bao trùm
Trên mái nhà ngói lát.

Trăng đã chết, vầng trăng đã chết
Nhưng xuân về trăng lại sẽ hồi sinh.

II
Buổi chiều màu xanh đang hát
Bài hát ru, ru những cây cam.

Và em gái của tôi đang hát:
Mặt đất trở thành một quả cam.

Để cho mặt trăng thổn thức:
Ta cũng muốn thành một quả cam.

Em ơi cho dù em có hát
Cho dù em có mặc áo màu hồng
Em cũng không thành, dù chỉ quả chanh
Thật vô cùng tiếc!


Dos lunas de tarde

I
La luna está muerta, muerta;
pero resucita en la primavera.

Cuando en la frente de los chopos
se rice el viento del Sur.

Cuando den nuestros corazones
su cosecha de suspiros.

Cuando se pongan los tejados
sus sombreritos de yerba.

La luna está muerta, muerta;
pero resucita en la primavera.

II
La tarde canta
una berceuse a las naranjas.

Mi hermanita canta:
La tierra es una naranja.

La luna llorando dice:
Yo quiero ser una naranja.

No puede ser, hija mía,
aunque te pongas rosada.
Ni siquiera limoncito.
¡Qué lástima!




20.CHẾT BUỔI BÌNH MINH

Đêm có bốn vầng trăng
Mà cây chỉ một
Và bóng râm chỉ một
Và một con chim trong chiếc lá đêm.

Dấu vết của nụ hôn em
Anh đi tìm trên cơ thể.
Dòng sông hôn lên ngọn gió
Chạm đến rất nhẹ nhàng.

Anh giữ trong tay mình
Lời “không” mà em đã tặng
Giống như đá nặng
Giống như sáp của chanh.

Đêm có bốn vầng trăng
Mà cây chỉ một.
Tình yêu găm vào ký ức
Trên đỉnh của kim.

Murió al amanecer

Noche de cuatro lunas
y un solo árbol,
con una sola sombra
y un solo pájaro.

Busco en mi carne las
huellas de tus labios.
El manantial besa al viento
sin tocarlo.

Llevo el No que me diste,
en la palma de la mano,
como un limón de cera
casi blanco.

Noche de cuatro lunas
y un solo árbol.
En la punta de una aguja
está mi amor ¡girando!


21.KỶ NIỆM ĐẦU TIÊN

Em bước trên trán của anh
Một cảm giác xưa cũ vô cùng!

Bây giờ có để làm gì
Giấy, bút mực và những bài thơ?

Anh nghĩ rằng da thịt của em
Như hoa huệ và thơm ngát mùi hương.

Hỡi em yêu có nét mặt chị hằng
Em đợi gì ở mong ước của anh?

Primer aniversario

La niña va por mi frente.
¡Oh, qué antiguo sentimiento!

¿De qué me sirve, pregunto,
la tinta, el papel y el verso?

Carne tuya me parece,
rojo lirio, junco fresco.

Morena de luna llena.
¿Qué quieres de mi deseo?


22.KỶ NIỆM THỨ HAI

Mặt trăng treo giữa đại dương
Giống như một chiếc sừng vàng.

Kỳ lân màu xanh và xám
Làm sửng sốt, nhưng ngất ngây.
Bầu trời như bông sen lớn
Giữa bầu không khí đang bơi.

(Và em đi đến một mình
Trong u sầu cuối của đêm).

Segundo aniversario

La luna clava en el mar
un largo cuerno de luz.

Unicornio gris y verde,
estremecido, pero extático.
El cielo flota sobre el aire
como una inmensa flor de loto.

(¡Oh, tú sola paseando
la última estancia de la noche!)




23.SERENATA

Dưới trăng, bên bờ sông
Hương đêm dịu mát
Trên ngực trăng của nàng Lolita
Những bông hoa vì tình yêu đang chết.

Những bông hoa vì tình yêu đang chết.

Bên triền sông đêm trần truồng đang hát
Còn trên nhịp cầu tháng ba
Nàng Lolita lên thân mình đang rắc
Rất dịu dàng những ngọn sóng và hoa.

Những bông hoa vì tình yêu đang chết.

Đêm màu hồi, ánh bạc
Lấp loá trên những mái trần truồng
Ánh bạc của những làn gương nước
Và màu hồi những bắp vế của em.

Những bông hoa vì tình yêu đang chết.

Serenata.

Por las orillas del río
se está la noche mojando
y en los pechos de Lolita
se mueren de amor los ramos.

Se mueren de amor los ramos.

La noche canta desnuda
sobre los puentes de marzo.
Lolita lava su cuerpo
con agua salobre y nardos.

Se mueren de amor los ramos.

La noche de anís y plata
relumbra por los tejados.
Plata de arroyos y espejos.
Anís de tus muslos blancos.

Se mueren de amor los ramos.

24.CẬU BÉ CÂM

Cậu bé tìm giọng nói của mình
(Bị vua dế giấu mất).
Cậu bé tìm giọng nói của mình
Trong giọt nước.

Giá như tôi làm ra chiếc nhẫn
Từ giọng nói của mình
Thì tất cả sự lặng im
Tôi sẽ đem giấu vào chiếc nhẫn.

Cậu bé tìm giọng nói của mình
Trong giọt nước.
(Còn giọng nói đứng trong khoảng cách
Mặc áo quần của vua dế màu xanh).

El niño mudo

El niño busca su voz.
(La tenía el rey de los grillos.)
En una gota de agua
buscaba su voz el niño.

No la quiero para hablar;
me haré con ella un anillo
que llevará mi silencio
en su dedo pequeñito.

En una gota de agua
buscaba su voz el niño.
(La voz cautiva, a lo lejos,
se ponía un traje de grillo.)


25.LỄ ĐÍNH HÔN

Hãy đem vứt
Chiếc nhẫn vào vũng nước.

(Bóng mơ màng trên vai
Đem đặt vào tay tôi).

Một trăm năm tôi sống trên trần
Hãy đem vứt. Và hãy lặng im!

Xin đừng hỏi tôi thêm một điều gì!

Hãy đem vứt
Chiếc nhẫn vào vũng nước.

Desposorio

Tirad ese anillo
al agua.

(La sombra apoya sus dedos
sobre mi espalda.)

Tirad ese anillo. Tengo
más de cien años. ¡Silencio!

¡No preguntadme nada!

Tirad ese anillo
al agua.




26.VĨNH BIỆT

Nếu tôi chết
Xin đừng đóng ban công.

Đứa bé đang ăn cam.
(Từ ban công tôi thấy).

Nhà nông đang gặt lúa
(Từ ban công tôi nghe).

Nếu tôi chết, thì
Ban công xin đừng đóng.

Despedida

Si muero.
dejad el balcón abierto.

El niño come naranjas.
(Desde mi balcón lo veo.)

El segador siega el trigo.
(Desde mi balcón lo siento.)

¡Si muero,
dejad el balcón abierto!



27.TÌNH YÊU
[Khúc dạo đầu]

Trong sâu thẳm của bầu trời màu xanh
Một ngôi sao màu xanh đang nhấp nháy
Biết làm sao để cho tình sống mãi
Để tình yêu sẽ không héo không tàn?

Những ngọn tháp cao chất ngất
Hòa vào cùng với lạnh lẽo màn sương
Anh biết làm sao để gặp được em
Khi cửa sổ lúc này đóng chặt?

Một trăm ngôi sao màu xanh
Lấp lánh giữa bầu trời xanh thắm
Không nhìn ra một trăm ngôi tháp trắng
Khi dưới trời tuyết đang phủ trùm lên.

Và để cho nỗi buồn khổ của anh
Sẽ trở nên say mê và sống động
Thì có lẽ anh phải cần trang điểm
Cho nó bằng một nụ cười màu hồng.



Amor
[Preludio]

Sobre el cielo verde,
un lucero verde,
¿qué ha de hacer, amor,
¡ay!... sino perderse?

Las torres fundidas
con la niebla fría,
¿cómo han de mirarnos
con sus ventanitas?

Cien luceros verdes
sobre un cielo verde,
no ven a cien torres
blancas, en la nieve.

Y esta angustia mía
para hacerla viva,
he de decorarla
con rojas sonrisas.