Thơ Federico García Lorca Song Ngữ (Phần 1)

Federico García Lorca (5 /6 /1898 – 19 /8 /1936) – nhà thơ, nhà soạn kịch Tây Ban Nha, ông còn nổi tiếng là nhạc công và họa sĩ, là một trong những nhà thơ lớn nhất của Tây Ban Nha thế kỉ XX.

Tiểu sử:
Federico García Lorca sinh ở thị trấn Fuente Vaqueros, tỉnh Granada, Tây Ban Nha. Năm 1909 gia đình chuyển lên Granada. Năm 1910 Federico bắt đầu tham gia hội nghệ thuật tỉnh. Năm 1914 học luật, triết học và văn học ở Đại học Granada. Năm 1918 in tập thơ đầu tiên Ấn tượng và phong cảnh (Impresiones y paisajes) và bắt đầu nổi tiếng. Năm 1919 Lorca lên thủ đô Madrid học Đại học và làm quen với Gregorio Martínez Sierra, giám đốc nhà hát Teatro Eslava. Theo đề nghị của Gregorio Martínez Sierra, Lorca viết vở kịch đầu tiên Yêu thuật của bướm (El maleficio de la mariposa) và dựng vở kịch này. Năm 1929 Lorca sang New York. Kết quả của chuyến đi này là tập thơ Nhà thơ ở New York (Poeta en Nueva York, 1931) và hai vở kịch Công chúng (El público, 1931) và Khi nào hết 5 năm (Así que pasen cinco años, 1931).

Lorca quay trở lại Tây Ban Nha khi nước này bắt đầu thiết lập chính thể cộng hòa. Năm 1931 được mời làm giám đốc nhà hát sinh viên La Barraca. Thời kỳ này ông viết nhiều vở kịch nổi tiếng như: Đám cưới máu (Bodas de sangre); Yerma (Yerma); Ngôi nhà của Bernarda Alba (La casa de Bernarda Alba)… Khi nội chiến ở Tây Ban Nha xảy ra, Lorca từ giã Madrid trở về Granada, mặc dù biết rằng ở miền nam rất nguy hiểm. Ngày 19 tháng 8 năm 1936 Lorca bị giết chết.

Thơ của Federico García Lorca được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới, trong đó có tiếng Việt.

Tác phẩm:
Thơ:
* Ấn tượng và phong cảnh (Impresiones y paisajes, 1918)
* Sách thơ (Libro de poemas, 1921)
* Oda a Salvador Dalí (Thơ Oda về Salvador Dalí, 1926)

* Những bài ca (Canciones, 1927)
* Romancero Xứ-gan (Romancero gitano, 1928)
* Nhà thơ ở New York (Poeta en Nueva York, 1930)
* Trường ca về can te jondo (Poema del cante jondo, 1931)
* Khóc cho Ignacio Sánchez Mejías (Llanto por Ignacio Sánchez Mejías, 1935)
* Tập Divan Tamarit (Diván del Tamarit, 1936)
* Những bài sonnê về tình yêu tăm tối (Sonetos del amor oscuro, 1936)

Kịch:
* Mariana Pineda (Mariana Pineda, 1927)
* Công chúng (El público, 1931)
* Khi nào hết 5 năm (Así que pasen cinco años, 1930)
* Tình yêu của Perlimplin và Belisa (Amor de don Perlimplín con Belisa en su jardín, 1933)
* Đám cưới máu (Bodas de sangre, 1933)
* Yerma (Yerma, 1934
* Doña Rosita, cô gái hay là ngôn ngữ của hoa (Doña Rosita la soltera o el lenguaje de las flores, 1935
* Ngôi nhà của Bernarda Alba (La casa de Bernarda Alba, 1936

  

43 bài thơ Song Ngữ

Sắp xếp theo tuyển tập tác phẩm

  

Sách Thơ

(1921)

Libro de poemas
(1921)

1.THU CA

Những vì sao run rẩy – ta cảm nhận ra
Trong con tim này – nhưng rất lạ
Con đường của ta bỗng không còn nữa
Và trong hồn này dày đặc màn sương.
Ánh sáng làm cho đôi cánh gãy ngang
Và cháy lên một nỗi buồn cay đắng
Nỗi buồn này đắm chìm trong hồi tưởng
Và trong ngọn nguồn ý nghĩ của sao.

Tất cả hoa hồng tái nhợt biết bao
Như nỗi buồn trắng của ta da diết
Nhưng không tái nhợt bằng cơn bão tuyết
Từng vây quanh rầu rĩ chốn xa nào.

Những bông hồng đã từng hân hoan
Còn lúc này đây hoa cúi xuống
Những nụ hôn làm bằng tuyết trắng
Tan ra trong bóng tối tức thì
Và trong tia sáng của những ước mơ
Của những ai yêu hoa và quí mến.

Tuyết tan chảy trên những cánh hoa hồng
Nhưng mà tuyết trong lòng không tan chảy
Và móng vuốt của những năm tháng ấy
Mặc cho hoa hồng những bộ áo quan.

Tuyết mùa đông liệu rồi tan chảy
Khi ta đi về bóng tối hư vô?
Hay rồi đây sẽ hiện ra tuyết mới
Và hoa hồng đẹp hơn những hồng xưa?

Và liệu ta có nhận thức được thế giới này
Như những lời Chúa Giê-su từng dạy?
Hay vẫn bí ẩn muôn đời, mãi mãi
Câu hỏi của muôn kiếp, muôn đời?

Và nếu như tình yêu chỉ là dối gian
Thì hơi thở làm sao thổi vào cuộc sống
Và nếu ta đắm chìm trong giấc mộng
Thì nhận thức còn biết đến từ đâu
Hạnh phúc không nhìn thấy ở nơi nào
Nhận biết Thiện, Ác ông trời đã cản!

Và nếu như sẽ tắt tia hy vọng
Trên cõi đời chỉ còn lại hỗn mang
Thì biết lấy đâu ngọn đèn thắp sáng
Cho những con đường ở chốn trần gian?

Nếu màu thanh thiên là giấc mộng
Thì lòng trinh trắng biến đi đâu?
Và nếu mũi tên của thần tình yêu
Không còn thì điều gì với con tim sẽ đến?

Và nếu như cái chết – là cái chết
Thì điều gì sẽ đến với nhà thơ?
Và nếu như tất cả đều yên giấc
Thì liệu còn ai sẽ nhớ đến ta?
Ôi mặt trời hy vọng hãy rót ra
Trên dòng sông trăng sáng tỏ.
Những con tim vô tội của trẻ thơ
Và những linh hồn lạnh lùng như đá!
Những vì sao run rẩy – ta cảm nhận ra
Trong con tim này – nhưng rất lạ
Tất cả hoa hồng hôm nay nhợt quá
Như nỗi buồn đau màu trắng của ta.

Canción otoñal

Hoy siento en el corazón
un vago temblor de estrellas,
pero mi senda se pierde
en el alma de la niebla.
La luz me troncha las alas
y el dolor de mi tristeza
va mojando los recuerdos
en la fuente de la idea.

Todas las rosas son blancas,
tan blancas como mi pena,
y no son las rosas blancas,
que ha nevado sobre ellas.
Antes tuvieron el iris.
También sobre el alma nieva.
La nieve del alma tiene
copos de besos y escenas
que se hundieron en la sombra
o en la luz del que las piensa.

La nieve cae de las rosas,
pero la del alma queda,
y la garra de los años
hace un sudario con ellas.

¿Se deshelará la nieve
cuando la muerte nos lleva?
¿O después habrá otra nieve
y otras rosas más perfectas?

¿Será la paz con nosotros
como Cristo nos enseña?
¿O nunca será posible
la solución del problema?

¿Y si el amor nos engaña?
¿Quién la vida nos alienta
si el crepúsculo nos hunde
en la verdadera ciencia
del Bien que quizá no exista,
y del Mal que late cerca?

¿Si la esperanza se apaga
y la Babel se comienza,
qué antorcha iluminará
los caminos en la Tierra?

¿Si el azul es un ensueño,
qué será de la inocencia?
¿Qué será del corazón
si el Amor no tiene flechas?

¿Si la muerte es la muerte,
qué será de los poetas
y de las cosas dormidas
que ya nadie las recuerda?
¡Oh sol de las esperanzas!
¡Agua clara! ¡Luna nueva!
¡Corazones de los niños!
¡Almas rudas de las piedras!
Hoy siento en el corazón
un vago temblor de estrellas
y todas las rosas son
tan blancas como mi pena.

2.GIÁ MÀ ANH CÓ THỂ ĐOÁN THEO TRĂNG

Anh nhắc lại cái tên em
Trong lặng im đêm tối
Khi những ngôi sao kết lại
Cùng với sông trăng
Những chiếc lá ngủ mơ màng
Cúi mình trên con đường nhỏ
Và anh cứ ngỡ mình trong lúc đó
Là những tiếng động buồn thương
Trong những giờ phút điên cuồng
Miễn cưỡng hát về quá khứ.

Anh nhắc lại cái tên em
Trong lặng im đêm tối
Cái tên em vang lên xa vời vợi
Như chưa bao giờ vang lên
Xa hơn những ngôi sao – cái tên của em
Và buồn hơn cơn mưa mệt mỏi.

Không biết anh rồi có còn yêu em lại
Như anh đã từng yêu ngày nào?
Chẳng lẽ con tim của anh có lỗi?
Và tình yêu không biết sẽ về đâu
Khi màn sương mỏng manh tan hết?
Tình sẽ trở nên sáng và dịu êm?
Anh không biết được.
Giá mà anh có thể đoán theo trăng
Như hoa cúc, thì anh sẽ ngắt.

Si mis manos pudieran deshojar

Yo pronuncio tu nombre
en las noches oscuras,
cuando vienen los astros
a beber en la luna
y duermen los ramajes
de las frondas ocultas.
Y yo me siento hueco
de pasión y de música.
Loco reloj que canta
muertas horas antiguas.

Yo pronuncio tu nombre,
en esta noche oscura,
y tu nombre me suena
más lejano que nunca.
Más lejano que todas las estrellas
y más doliente que la mansa lluvia.

¿Te querré como entonces
alguna vez? ¿Qué culpa
tiene mi corazón?
Si la niebla se esfuma,
¿qué otra pasión me espera?
¿Será tranquila y pura?
¡Si mis dedos pudieran
deshojar a la luna!

3.MADRIGAL(1)

Anh đã từng nhìn thấy đôi mắt em
Từ thuở ấu thơ dịu dàng xa vắng
Đôi bàn tay em đã vuốt ve anh
Và nụ hôn cho anh, em đã tặng.

(Tất cả như nhịp giờ khắc đang điểm
Tất cả như sao toả sáng trên trời).

Và con tim của anh đã mở ra
Như bông hoa xoè dưới nắng
Và đã hít thở những cánh hoa
Với sự dịu dàng, mơ mộng.

(Tất cả như nhịp giờ khắc đang điểm
Tất cả như sao toả sáng trên trời).

Rồi sau đấy anh đã khóc cay đắng ngậm ngùi
Như vị hoàng tử từ trong câu chuyện cổ(2)
Trong cuộc đấu – và chính ngay khi đó
Nàng Estrellita đã bỏ chàng đi.

(Tất cả như nhịp giờ khắc đang điểm
Tất cả như sao toả sáng trên trời).

Và bây giờ hai đứa đã hai nơi
Xa em, anh buồn lắm
Không còn bàn tay dịu dàng âu yếm
Và đôi mắt sống động của em
Chỉ còn đây trên vầng trán của anh
Như con bướm – dấu hôn của ngày xa vắng.

(Tất cả như nhịp giờ khắc đang điểm
Tất cả như sao toả sáng trên trời).
___________
(1)Một thể thơ hát xuất hiện đầu tiên ở Italia và phổ biến ở châu Âu thế kỉ 14-16. Từ thế kỉ 16 trở đi là một thể thơ.
(2)Câu chuyện cổ này đã được dựng thành phim nhiều tập Cara Sucia (Người nhơ bẩn /Dirty Face). Estrellita và Miguel yêu nhau từ cái nhìn đầu tiên. Nàng – Estrellita Montenegro là một cô gái xinh đẹp sinh ra trong một gia đình nghèo. Chàng – Miguel Angel Gonzalez là con trai của một gia đình quí tộc giàu có và thế lực. Tình yêu của họ trải qua nhiều thử thách và cuối cùng đi đến tan vỡ mà nguyên nhân chính là điều bí mật của ông Horacio Gonzalez – bố của Miguel Angel. Trước đây Horacio Gonzalez đã giết mẹ của Estrellita nhưng nhờ địa vị của mình tội ác này đã được đổ cho bố của Estrellita là Leonardo Montenegro giết vợ. Sau khi mãn hạn tù Leonardo Montenegro nói cho con gái biết rõ sự thật và hai bố con đã cùng hành động chống lại gia đình Horacio Gonzalez. Có một tình tiết trong câu chuyện này là chính Horacio Gonzalez cũng đem lòng yêu Estrellita vì cô là bản sao của mẹ cô ngày trước. Yêu thương, thù hận, đam mê, giả dối… tất cả cùng đan kết trong nội dung của Cara Sucia.

Madrigal

Yo te miré a los ojos
cuando era niño y bueno.
Tus manos me rozaron
y me diste un beso.

(Los relojes llevan la misma cadencia,
y las noches tienen las mismas estrellas.)

Y se abrió mi corazón
como una flor bajo el cielo,
los pétalos de lujuria
y los estambres de sueño.

(Los relojes llevan la misma cadencia,
y las noches tienen las mismas estrellas.)

En mi cuarto sollozaba
como el príncipe del cuento
por Estrellita de oro
que se fue de los torneos.

(Los relojes llevan la misma cadencia,
y las noches tienen las mismas estrellas.)

Yo me alejé de tu lado
queriéndote sin saberlo.
No sé cómo son tus ojos,
tus manos ni tus cabellos.
Sólo me queda en la frente
la mariposa del beso.

(Los relojes llevan la misma cadencia,
y las noches tienen las mismas estrellas.)

4.GIAI ĐIỆU CỦA ĐÊM

Anh cảm thấy kinh hoàng

đứng gần bên lá chết

sợ hãi với cánh đồng

vô sinh và ẩm ướt

nếu như không thức dậy

không thức dậy vì em

thì mình em còn lại

trong giá lạnh tim anh.

Giọng của ai lè nhè

vọng lại từ xa đó?

Ô, tình yêu của ta

cơn gió đập vào cửa sổ.

Trong chuỗi ngọc của em

ẩn giấu ánh bình minh.

vì sao em từ giã

Với anh giữa con đường?

Em đi – con chim của anh

bồi hồi thổn thức

và bụi nho xanh

không còn mọng nước.

Giọng của ai lè nhè

vọng lại từ xa đó?

Ô, tình yêu của ta

cơn gió đập vào cửa sổ.

Em sẽ không biết được

con bướm tuyết dịu dàng

và cháy lên khao khát

ngôi sao của tình anh.

Rồi buổi sớm mai này

cơn mưa rót xuống

từ cành khô trên cây

những tổ chim rơi xuống.

Giọng của ai lè nhè

vọng lại từ xa đó?

Ô, tình yêu của ta

cơn gió đập vào cửa sổ.

Aire nocturno

Tengo mucho miedo
de las hojas muertas,
miedo de los prados
llenos de rocío.
Yo voy a dormirme;
si no me despiertas,
dejaré a tu lado mi corazón frió.

¿Qué es eso que suena
muy lejos?
Amor. El viento en las vidrieras,
¡amor mío!

Te puse collares
con gemas de aurora.
¿Por qué me abandonas
en este camino?
Si te vas muy lejos,
mi pájaro llora
y la verde viña
no dará su vino.

¿Qué es eso que suena
muy lejos?
Amor. El viento en las vidrieras,
¡amor mío!

Tú no sabrás nunca,
esfinge de nieve,
lo mucho que yo
te hubiera querido
esas madrugadas
cuando tanto llueve
y en la rama seca
se deshace el nido.

¿Qué es eso que suena
muy lejos?
Amor. El viento en las vidrieras,
¡amor mío!

Thơ Federico García Lorca (Phần 2)

Thơ cante jondo (flamenco)

(1921)

Poema del cante jondo
(1921)

  

5.ĐÀN GHI-TA

Ghi-ta

bắt đầu khóc.

Vỡ ra

ly của bình minh.

Ghi-ta

bắt đầu khóc.

Ai bắt được nó ngừng.

ai bắt được nó

lặng im.

Tiếng khóc cô đơn

như nước khóc trên sông

như gió gào

trên tuyết

Ai bắt được

nó ngừng.

Như hoàng hôn khóc buổi bình minh

như mũi tên lao vào thinh không

như cát nóng miền Nam

khóc cho trà mi trắng

như chim non trên cành

lìa cuộc sống.

Ôi đàn!

con tim bị thương

bởi năm thanh kiếm.

La guitarra

Empieza el llanto
de la guitarra.
Se rompen las copas
de la madrugada.
Empieza el llanto
de la guitarra.
Es inútil callarla.
Es imposible
callarla.
Llora monótona
como llora el agua,
como llora el viento
sobre la nevada
Es imposible
callarla,
Llora por cosas
lejanas.
Arena del Sur caliente
que pide camelias blancas.
Llora flecha sin blanco,
la tarde sin mañana,
y el primer pájaro muerto
sobre la rama
¡Oh guitarra!
Corazón malherido
por cinco espadas


6.SỰ IM LẶNG

Con trai ơi, hãy nghe sự im lặng
Nghe con sóng chết này của sự lặng im
Nơi từ dưới đáy có những tiếng vang.
Con hãy lắng nghe sự im lặng
Nơi điếng người chết lặng những con tim
Những gương mặt ngẩng đầu lên không dám.

El silencio

Oye, hijo mío, el silencio.
Es un silencio ondulado,
un silencio,
donde resbalan valles y ecos
y que inclinan las frentes
hacia el suelo.

7.NGÃ BA ĐƯỜNG

Cơn gió đông

mưa và đèn đường

và con dao đâm thẳng

vào tim.

Đường phố

cơn run

dây

căng lên

cơn run

của con mòng.

Khắp bốn hướng

dù đi lên đi xuống

vẫn thấy con dao đâm thẳng

vào tim.

Encrucijada

Viento del Este;
un farol
y el puñal
en el corazón.
La calle
tiene un temblor
de cuerda
en tensión,
un temblor
de enorme moscardón.
Por todas partes
yo
veo el puñal
en el corazón.

8.ÔI

Tiếng kêu bỏ lại trong gió

Bóng của cây thông.

(Hãy bỏ tôi lại ở giữa đồng,

Giữa bóng đêm – và khóc)

Tất cả chết hết rồi

Chỉ sự lặng im còn lại với tôi.

(Hãy bỏ tôi lại ở giữa đồng,

Giữa bóng đêm – và khóc)

Những đống lửa

Gặm bóng đêm của đường chân trời.

(Tôi đã nói: hãy bỏ lại tôi

ở giữa đồng, giữa bóng đêm –

và khóc).
  

¡Ay!

El grito deja en el viento
una sombra de ciprés.

(Dejadme en este campo,
llorando.)

Todo se ha roto en el mundo.
No queda más que el silencio.

(Dejadme en este campo,
llorando.)

El horizonte sin luz
está mordido de hogueras.

(Ya os he dicho que me dejéis
en este campo,
llorando.)

  

9.SÁU DÂY

Ghi-ta

Trong mơ ta nghe ra tiếng khóc.

Tiếng nức nở của linh hồn

đã chết

và thoát ra

từ cái miệng tròn.

Như con nhện dệt rất lẹ làng

một ngôi sao lớn

rình bắt những tiếng buồn thương

đang bơi trên chiếc thùng gỗ

màu đen.

Las seis cuerdas

La guitarra,
hace llorar a los sueños.
El sollozo de las almas
perdidas,
se escapa por su boca
redonda.
Y como la tarántula
teje una gran estrella
para cazar suspiros,
que flotan en su negro
aljibe de madera.

10.DE PROFUNDIS

Một trăm người yêu dấu

Đã yên giấc nghìn thu

Trong đất khô.

Những con đường màu đỏ

Ở Andalucía.

Một trăm cây thánh giá

Giữa màu xanh ô-liu Córdoba

Để người đời tưởng nhớ

Một trăm người yêu dấu

Đã yên giấc nghìn thu.

De Profundis

Los cien enamorados
duermen para siempre
bajo la tierra seca.
Andalucía tiene
largos caminos rojos.
Córdoba, olivos verdes
donde poner cien cruces
que los recuerden.
Los cien enamorados
duermen para siempre.

11.HAI CÔ GÁI 

Lola

Nàng Lola ngồi giặt
Ngồi giặt dưới cây cam
Đôi mắt nàng màu xanh
Giọng nói nàng tím ngát.

Ôi, tình
Dưới màu cam!

Nước trong con mương nhỏ
Có đầy ánh mặt trời
Trong bụi cây ô-liu
Chiêm chiếp con chim sẻ.

Ôi, tình
Dưới màu cam!

Và khi miếng xà phòng
Nàng Lola giặt hết
Chàng đấu bò tót đến thăm.

Ôi, tình
Dưới màu cam!

Amparo

Amparo
Sao em ở nhà một mình
Mặc áo quần màu trắng

(Như đường xích đạo giữa hoa huệ, hoa nhài
Bàn tay em màu trắng)

Em nghe tiếng của đài phun
Trong nhà thủy tạ
Và tiếng hót màu vàng
Của chim hoàng yến.

Và trong những buổi chiều yên lặng
Em thấy chim và tùng bách run lên
Trong khi những con chữ hiện hình
Dưới bàn tay em đang thêu chầm chậm.

Amparo
Sao em ở nhà một mình
Mặc áo quần màu trắng.
Amparo
Thật khó vô cùng, nhưng anh muốn
Nói với em rằng: anh yêu em!
  
Dos muchachas

La Lola

Bajo el naranjo lava
pañales de algodón.
Tiene verdes los ojos
y violeta la voz.

¡Ay, amor,
bajo el naranjo en flor!

El agua de la acequia
iba llena de sol,
en el olivarito
cantaba un gorrión.

¡Ay, amor,
bajo el naranjo en flor!

Luego, cuando la Lola
gaste todo el jabón,
vendrán los torerillos.

¡Ay, amor,
bajo el naranjo en flor!

Amparo

Amparo,
¡qué sola estás en tu casa
vestida de blanco!

(Ecuador entre el jazmín
y el nardo.)

Oyes los maravillosos
surtidores de tu patio,
y el débil trino amarillo
del canario.

Por la tarde ves temblar
los cipreses con los pájaros,
mientras bordas lentamente
letras sobre el cañamazo.

Amparo,
¡qué sola estás en tu casa
vestida de blanco!
Amparo,
¡y qué difícil decirte:
yo te amo!

12.MEMENTO

Khi tôi chết,
hãy chôn tôi dưới cát

với cây đàn ghi-ta.

Khi tôi chết
giữa vườn cam
và luống bạc hà.

Khi tôi chết
hãy chôn tôi, như bạn muốn
quạt gió trên nhà.

Khi tôi chết!

Memento mori!

____

Memento mori! (tiếng Latin nghĩa là: hãy nhớ rằng ngươi sẽ chết!). Thời La Mã cổ đại những lời này được nói trong lúc người ta chào đón những vị tướng chiến thắng trở về, ý muốn nói rằng dù vinh quang đến đâu thì con người cũng không tránh khỏi cái chết.

Memento

Cuando yo me muera,

enterradme con mi guitarra

bajo la arena.

Cuando yo me muera,

entre los naranjos

y la hierbabuena.

Cuando yo me muera,

enterradme si queréis

en una veleta.

¡Cuando yo me muera!


13.MALAGA

Cái chết bước vào
Rồi lại bước ra
Từ quán rượu.

Những linh hồn tăm tối
Những con ngựa màu đen
Đàn ghita trên hẻm núi
Thơ thẩn, lang thang.

Nghe bốc lên mùi của muối
Và mùi máu của đàn bà
Những con sóng sôi nổi
Từ biển khơi xa.

Còn cái chết
bước vào rồi lại bước ra
đi rồi lại tới
và cái chết kia
từ quán rượu không rời khỏi.

Malagueña

La muerte
entra y sale
de la taberna.

Pasan caballos negros
y gente siniestra
por los hondos caminos
de la guitarra.

Y hay un olor a sal
y a sangre de hembra,
en los nardos febriles
de la marina.

La muerte
entra y sale
y sale y entra
la muerte
de la taberna.

14.BÍ ẨN CỦA GHITA

Trong vòng xoay
Của một ngã tư
Sáu cô con gái
Đã cùng nhau nhảy múa.
Ba – bằng da bằng thịt
Ba – bằng thép bằng gang
Giấc mơ hôm qua đã từ lâu đi tìm
Nhưng đã chấp nhận
Thần Polifemo.
Đàn ghita!

Adivinanza de la guitarra

En la redonda
encrucijada,
seis doncellas
bailan.
Tres de carne
y tres de plata.
Los sueños de ayer las buscan
pero las tiene abrazadas,
un Polifemo de oro.
¡La guitarra! 

Thơ Federico García Lorca Song Ngữ (Phần 3)

Những bài ca (1921 – 1924)

Canciones (1921 - 1924)

15.NÓI BÊN TAI CÔ GÁI

Anh đã không muốn
Không muốn nói một điều gì.

Anh nhìn thấy trong mắt em kia
Hai cành cây không thể
Màu vàng, rất vui và nhẹ.

Chúng lay động, đung đưa.

Anh đã không muốn
Không muốn nói một điều gì.

Al oído de una muchacha

No quise.
No quise decirte nada.

Vi en tus ojos
dos arbolitos locos.
De brisa, de brisa y de oro.

Se meneaban. 

No quise.
No quise decirte nada.

16.CÂY BÀI HÁT

Một cành cây cô độc
Giọng hát còn run rẩy, âu lo
Vì ngọn gió chiều hôm qua
Và những buồn đau ngày trước.

Một cô gái trên đồng đêm nay
Cô gái buồn, cô gái hát
Cô gái đi tìm cành cây
Nhưng cô gái không tìm được.

Ánh trăng đang dần tàn
Nhưng cô gái không tìm được
Hàng trăm cánh hoa ánh bạc
Lên người cô gái trùm lên.

Và tự cô gái trở thành
Như một cành cây biết hát
Run vì cơn gió hôm qua
Và những buồn đau ngày trước.

Árbol de canción

Caña de voz y gesto.
una vez y otra vez
tiembla sin esperanza
en el aire de ayer.

La niña suspirando
lo quería coger;
pero llegaba siempre
un minuto después.

¡Ay sol! ¡Ay luna, luna!
un minuto después.
Sesenta flores grises
enredaban sus pies.

Mira cómo se mece
una y otra vez,
virgen de flor y rama,
en el aire de ayer.

  

17.CAM VÀ CHANH

Cam và chanh.

Tội nghiệp thằng bé

Đau tình!

Cam và chanh.

Tội nghiệp con bé

Thiệt là xinh!

Chanh.

(Mặt trời đùa

Với hoa cỏ màu xanh).

Cam.

(Trên ngọn sóng

Màu xanh).

  

Naranja y limón

Naranja y limón.

¡Ay de la niña
del mal amor!

Limón y naranja.

¡Ay de la niña,
de la niña blanca!

Limón.

(Cómo brillaba
el sol.)

Naranja.

(En las chinas
del agua.)

18.TRĂNG LÊN

Khi trăng lên

Những cây chuông lặng ngừng

Và có những con đường nhỏ

Trong rừng rậm mịt mùng.

Khi trăng lên

Biển bao phủ trần gian

Và con tim, cứ ngỡ

Hòn đảo chốn vô cùng.

Không ai đi ăn cam

Trong đêm trăng rằm

Mà phải ăn hoa quả

Ướp lạnh và tươi xanh.

Khi trăng lên

Cả trăm khuôn mặt ngang bằng

Và những đồng xu bạc

Trong túi khóc nỉ non.

La luna asoma

Cuando sale la luna
se pierden las campanas
y aparecen las sendas
impenetrables.

Cuando sale la luna,
el mar cubre la tierra
y el corazón se siente
isla en el infinito.

Nadie come naranjas
bajo la luna llena.
Es preciso comer
fruta verde y helada.

Cuando sale la luna
de cien rostros iguales,
la moneda de plata
solloza en el bolsillo.

19.HAI VẦNG TRĂNG MUỘN

I

Trăng đã chết, vầng trăng đã chết

Nhưng xuân về trăng lại sẽ hồi sinh.

Và trên vầng trán của cây dương

Ngọn gió phương nam vần vũ.

Và đây chính là thời vụ

Tiếng thở dài chất chứa ở trong tim.

Và những mũ cỏ bao trùm

Trên mái nhà ngói lát.

Trăng đã chết, vầng trăng đã chết

Nhưng xuân về trăng lại sẽ hồi sinh.

II

Buổi chiều màu xanh đang hát

Bài hát ru, ru những cây cam.

Và em gái của tôi đang hát:

Mặt đất trở thành một quả cam.

Để cho mặt trăng thổn thức:

Ta cũng muốn thành một quả cam.

Em ơi cho dù em có hát

Cho dù em có mặc áo màu hồng

Em cũng không thành, dù chỉ quả chanh

Thật vô cùng tiếc!

Dos lunas de tarde

I

La luna está muerta, muerta;
pero resucita en la primavera.

Cuando en la frente de los chopos
se rice el viento del Sur.

Cuando den nuestros corazones
su cosecha de suspiros.

Cuando se pongan los tejados
sus sombreritos de yerba.

La luna está muerta, muerta;
pero resucita en la primavera.

II

La tarde canta
una berceuse a las naranjas.

Mi hermanita canta:
La tierra es una naranja.

La luna llorando dice:
Yo quiero ser una naranja.

No puede ser, hija mía,
aunque te pongas rosada.
Ni siquiera limoncito.
¡Qué lástima!

20.CHẾT BUỔI BÌNH MINH

Đêm có bốn vầng trăng

Mà cây chỉ một

Và bóng râm chỉ một

Và một con chim trong chiếc lá đêm.

Dấu vết của nụ hôn em

Anh đi tìm trên cơ thể.

Dòng sông hôn lên ngọn gió

Chạm đến rất nhẹ nhàng.

Anh giữ trong tay mình

Lời “không” mà em đã tặng

Giống như đá nặng

Giống như sáp của chanh.

Đêm có bốn vầng trăng

Mà cây chỉ một.

Tình yêu găm vào ký ức

Trên đỉnh của kim.

Murió al amanecer

Noche de cuatro lunas
y un solo árbol,
con una sola sombra
y un solo pájaro.

Busco en mi carne las
huellas de tus labios.
El manantial besa al viento
sin tocarlo.

Llevo el No que me diste,
en la palma de la mano,
como un limón de cera
casi blanco.

Noche de cuatro lunas
y un solo árbol.
En la punta de una aguja
está mi amor ¡girando!

21.KỶ NIỆM ĐẦU TIÊN

Em bước trên trán của anh

Một cảm giác xưa cũ vô cùng!

Bây giờ có để làm gì

Giấy, bút mực và những bài thơ?

Anh nghĩ rằng da thịt của em

Như hoa huệ và thơm ngát mùi hương.

Hỡi em yêu có nét mặt chị hằng

Em đợi gì ở mong ước của anh?

Primer aniversario

La niña va por mi frente.
¡Oh, qué antiguo sentimiento!

¿De qué me sirve, pregunto,
la tinta, el papel y el verso?

Carne tuya me parece,
rojo lirio, junco fresco.

Morena de luna llena.
¿Qué quieres de mi deseo?

22.KỶ NIỆM THỨ HAI

Mặt trăng treo giữa đại dương

Giống như một chiếc sừng vàng.

Kỳ lân màu xanh và xám

Làm sửng sốt, nhưng ngất ngây.

Bầu trời như bông sen lớn

Giữa bầu không khí đang bơi.

(Và em đi đến một mình

Trong u sầu cuối của đêm).

Segundo aniversario

La luna clava en el mar
un largo cuerno de luz.

Unicornio gris y verde,
estremecido, pero extático.
El cielo flota sobre el aire
como una inmensa flor de loto.

(¡Oh, tú sola paseando
la última estancia de la noche!)

23.SERENATA

Dưới trăng, bên bờ sông
Hương đêm dịu mát
Trên ngực trăng của nàng Lolita
Những bông hoa vì tình yêu đang chết.

Những bông hoa vì tình yêu đang chết.

Bên triền sông đêm trần truồng đang hát
Còn trên nhịp cầu tháng ba
Nàng Lolita lên thân mình đang rắc
Rất dịu dàng những ngọn sóng và hoa.

Những bông hoa vì tình yêu đang chết.

Đêm màu hồi, ánh bạc
Lấp loá trên những mái trần truồng
Ánh bạc của những làn gương nước
Và màu hồi những bắp vế của em.

Những bông hoa vì tình yêu đang chết.

Serenata.

Por las orillas del río
se está la noche mojando
y en los pechos de Lolita
se mueren de amor los ramos.

Se mueren de amor los ramos.

La noche canta desnuda
sobre los puentes de marzo.
Lolita lava su cuerpo
con agua salobre y nardos.

Se mueren de amor los ramos.

La noche de anís y plata
relumbra por los tejados.
Plata de arroyos y espejos.
Anís de tus muslos blancos.

Se mueren de amor los ramos.

24.CẬU BÉ CÂM

Cậu bé tìm giọng nói của mình

(Bị vua dế giấu mất).

Cậu bé tìm giọng nói của mình

Trong giọt nước.

Giá như tôi làm ra chiếc nhẫn

Từ giọng nói của mình

Thì tất cả sự lặng im

Tôi sẽ đem giấu vào chiếc nhẫn.

Cậu bé tìm giọng nói của mình

Trong giọt nước.

(Còn giọng nói đứng trong khoảng cách

Mặc áo quần của vua dế màu xanh).

El niño mudo

El niño busca su voz.
(La tenía el rey de los grillos.)
En una gota de agua
buscaba su voz el niño.

No la quiero para hablar;
me haré con ella un anillo
que llevará mi silencio
en su dedo pequeñito.

En una gota de agua
buscaba su voz el niño.
(La voz cautiva, a lo lejos,
se ponía un traje de grillo.)

25.LỄ ĐÍNH HÔN

Hãy đem vứt

Chiếc nhẫn vào vũng nước.

(Bóng mơ màng trên vai

Đem đặt vào tay tôi).

Một trăm năm tôi sống trên trần

Hãy đem vứt. Và hãy lặng im!

Xin đừng hỏi tôi thêm một điều gì!

Hãy đem vứt

Chiếc nhẫn vào vũng nước.

Desposorio

Tirad ese anillo
al agua.

(La sombra apoya sus dedos
sobre mi espalda.)

Tirad ese anillo. Tengo
más de cien años. ¡Silencio!

¡No preguntadme nada!

Tirad ese anillo
al agua.

26.VĨNH BIỆT

Nếu tôi chết

Xin đừng đóng ban công.

Đứa bé đang ăn cam.

(Từ ban công tôi thấy).

Nhà nông đang gặt lúa

(Từ ban công tôi nghe).

Nếu tôi chết, thì

Ban công xin đừng đóng.

Despedida

Si muero.
dejad el balcón abierto.

El niño come naranjas.
(Desde mi balcón lo veo.)

El segador siega el trigo.
(Desde mi balcón lo siento.)

¡Si muero,
dejad el balcón abierto!


27.TÌNH YÊU
[Khúc dạo đầu]

Trong sâu thẳm của bầu trời màu xanh
Một ngôi sao màu xanh đang nhấp nháy
Biết làm sao để cho tình sống mãi
Để tình yêu sẽ không héo không tàn?

Những ngọn tháp cao chất ngất
Hòa vào cùng với lạnh lẽo màn sương
Anh biết làm sao để gặp được em
Khi cửa sổ lúc này đóng chặt?

Một trăm ngôi sao màu xanh
Lấp lánh giữa bầu trời xanh thắm
Không nhìn ra một trăm ngôi tháp trắng
Khi dưới trời tuyết đang phủ trùm lên.

Và để cho nỗi buồn khổ của anh
Sẽ trở nên say mê và sống động
Thì có lẽ anh phải cần trang điểm
Cho nó bằng một nụ cười màu hồng.

Amor
[Preludio]

Sobre el cielo verde,
un lucero verde,
¿qué ha de hacer, amor,
¡ay!... sino perderse?

Las torres fundidas
con la niebla fría,
¿cómo han de mirarnos
con sus ventanitas?

Cien luceros verdes
sobre un cielo verde,
no ven a cien torres
blancas, en la nieve.

Y esta angustia mía
para hacerla viva,
he de decorarla
con rojas sonrisas.